Een klassieke vijver heeft vormen die verwijzen naar vroegere stijlen, zoals Renaissance en Barok, of naar Romeinse, Egyptische of zelfs Perzische tuinen. Zo’n vijver heeft altijd een strakke, symmetrische vorm. Soms rond of vierkant, maar meestal langgerekt rechthoekig. Het kan ook een verhoogd bassin zijn, boven het grondniveau. Meestal heeft een klassieke vijver een scherp afgebakende, perfect waterpas liggende, stenen rand en kun je er via een verhard pad omheen lopen.

Aan de andere kant van dat pad liggen dan plantenborders met vaak een naar achter toe oplopende beplanting voor een muur of strak geschoren haag. Een fontein of een serie spuiters mag natuurlijk niet ontbreken, maar dat heeft wel gevolgen voor de beplanting. Waterlelies bijvoorbeeld kunnen er slecht tegen als er continue waterspetters op hun drijvende bladeren vallen. En ook kleurige vissen, zoals goudvissen en windes houden niet van te sterk bewegend water. Vaak wordt een klassieke vijver helemaal niet aangeplant, maar overheersen de spuitende, draaiende, klaterende of kabbelende waterornamenten. Al in de Oudheid wisten ze dat er in bewegend, stromend water nauwelijks algen groeien. Een fraaie klassieke vijver heeft dan ook geen mos of algengroen, maar helder water en frisse en schone vijverranden. Als je toch problemen hebt om je vijver helder te houden, dan kun je deze natuurlijke vijveronderhoudsmiddelen gebruiken.